‎پێوەرەکانی نرخی نەوت لە بازارەکانی جیهاندا

 

‎نەوتی خاو (Crude oil) ئاوێتەیەکی ناچونیەکەو لەپاش دەرهێنانی لە کێڵگە نەوتییەکاندا (oil rig) لە ژێرزەوی ،لە پاڵاوگەکانی نەوتدا کرداری جیاکردنەوەی بۆ دەکرێت بۆ موشتەقەکانی.

‎جەندین پێوەر هەیە بۆ هەڵسەنگاندنی نەوتی خاو (crude oil) ، ئەوانیش:

‎-ڕێژەی گۆگرد (sulfur):

‎-چڕی (density)

‎لەم ڕێگەیەوە دەتوانرێت نرخ لەسەر نەوتی خاو دابنرێت ئەویش بەدانانی ستانداردێک کە پێوەری سوکی و قورسی نەوتەکە یە و پێی دەوترێ API (Americian petrolum institute).

‎هەتاوەک و API زیاتربێت مانای سوکی نەوتەکەیە و گرانی نرخەکەیەتی ،مانای وایە نەوتەکە جۆرێکی باشە.

‎ڕێژەیەک دانراوە بۆ بڕیاردان لەسەر سوکی و قورسی نەوتی خاو:

‎-ئەگەرAPI کەمتربێت لە ۱٠ ،بە نەوتێکی زۆر قورس ناودەبرێت.

‎-ئەگەر APIکەمتربێت لە ۲۲.۳، بە نەوتێکی قورس هەژمار دەکرێت "نرخی هەرزانترە".

‎-ئەگەر API لەنێوان ۲۲.۳-۳۱.۱ بێت،بە نەوتێکی مامناوەند هەژماردەکرێت.

‎-ئەگەر API زیاتربێت لە ۳۱.۱، بە نەوتێکی سوک هەژمار دەکرێت "نەوتێکی باشە و لە نرخیشدا گرانترە".

‎ڕێژەی گۆگرد (sulfur) ئەگەر کەمتربێت %5 ،ئەوا بە نەوتێکی شیرین (sweet crude oil) ناودەبرێت و نەوتێکی باشە،وە ئەگەر زیاتربو لە %5 نرخی هەرزانترە بە بەراورد لەگەڵ جۆرەکانی تر ، بەکورتی مەرجی باشی و گرانی نەوتی خاو ، نەوتێکی شیرین و سوکە.

‎نەوتی خاو لەبازارەکانی جیهاندا لەسەر ئەو پێوەرانە کڕین و فرۆشتنی پێوەدەکرێت کە لەسەرەوە ئاماژەم پێدا

‎وا لەخوارەوەش هەندێک جۆری نەوت دەخەمە روو:

‎-نەوتی خاوی تەکساس(WTI):نەوتێکی شیرین و سوکە و نرخەکەی لە برێنت و ئۆپیک زیاترە

API=39.6

sulfur=%0.24

‎-نەوتی خاوی برێنت (brent):ئەم نەوتە لەناوچەی برنت و نینان دەردەهێنریت لە دەریای باکور ، هەمان شێوە نەوتێکی شیرین و سوکە بەڵام نرخەکەی کەمترە لە جۆری تەکساس و زیاترە لە جۆری ئۆپیک.

API=38.06

sulfur=%0.37

‎-نەوتی خاوی ئۆپیک(Opec):لە حەوت جۆر نەوت پێکدێت و تێکەڵەیەکە لە نەوتی سوک و قورس ، ئەم جۆرەیان لە هەردوو جۆرەکەی سەرەوە نرخی کەمترە بەهۆی زۆرتر هەبونی ڕێژەی گۆگرد .

API=32.7

sulfur=1.77%

‎لە چەند ناوچەیەکی هەرێمی کوردستانیش چەندان کێڵگەی نەوتی لێیە و چەندین ساڵە نەوتیان لێدەردەهێنرێن کە تێکەلەی هەرسێ جۆرەکەی نەوتی سوک و قورس و مامناوەندییە.

‎-نەوتی خاوی کێڵگەکانی زاخۆ لە جۆری قورسە

‎-نەوتی خاوی کێڵگەکانی کەرکوک لە جۆری مامناوەندییە.

‎-نەوتی خاوی کێڵگە نەوتییەکانی شیواشۆک و خانەقین لە جۆری سوکە.